Samed Behrengi Ankara’da Anıldı

Azerbaycan’ın dünya çapında ünlü yazarı Samed Behrengi, doğumunun 80. yılında Ankara’da Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) tarafından düzenlenen panelde anıldı. Türk Dünyasının UNESCO’su olarak bilinen TÜRKSOY’un ev sahipliğinde düzenlenen bu panelde Türkiye, Kuzey Azerbaycan ve Güney Azerbaycan’dan davet edilen konuşmacıların yanı sıra, Türk dünyasının çeşitli bölgelerinden de katılımcılar vardı.

23 Ocak 2020 tarihinde düzenlenen bu program, TÜRKSOY’un geçtiğimiz yıllardaki faaliyetlerini içeren bir belgesel gösterimi ile başladı. Ardından TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı, küçükler için yazılmış görünse de aslında büyüklere yazılmış olan Küçük Kara Balık’ın yazarı Samed Behrengi’yi saygı, minnet ve şükranla andığını, Behrengi’nin kısa ömrüne büyük eserler sığdıran bir Türk yazarı olduğunu ve onunla aynı millete mensup olmaktan gurur duyduğunu ifade etti.

İkinci konuşmayı yapan Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu; Samed Behrengi’nin 29 yıllık hayatında 30’un üzerinde eser yazdığına değinerek, bilinçli insanların yetişmesinde çocuk kitaplarının son derece önemli olduğuna ve bu açıdan da Samed Behrengi’nin eserlerinin büyük önem taşıdığına vurgu yaptı.

Panelin ikinci bölümü, İzzet Baysal Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi Dr. Nazlı Rana Gürel’in konuşması ile başladı. Samed Behrengi’nin eserlerini daha iyi anlayabilmek için karşılaştırmalı yöntem kullanan Gürel, Behrengi’nin eserlerinde kullandığı üslup ve motifler hakkında geniş bilgi verdi.

Samed Behrengi’nin hayatı ve eserleri üzerinde çalışmaları bulunan Selçuklu Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Gamze Gizem Avcıoğlu, konuşmasında Behrengi’nin hayatını anlattıktan sonra onun edebî yaratıcılığını, ortaya koyduğu eserleri ve bu eserlerde okuyucuya vermek istediği mesaj hakkında ayrıntılı bilgi verdi.

Daha sonra Ankara Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve TEBAREN Başkanı M. Rıza Heyet, Samed Behrengi’nin İran yazarları ve aydınları üzerindeki etkisi konusunda konuşma yaptı. Behrengi’nin yetiştiği ortam, İran’ın o dönemdeki siyasi ve ekonomik durumu, Türkçenin yasaklanması ve Behrengi’nin tüm bu olumsuzluklar karşısında direnişi ve şüpheli ölümü hakkında bilgi veren Heyet, onun çağdaş Fars yazar ve aydınları üzerindeki etkisinden bahsetti. Heyet, aynı zamanda Samed Behrengi ve Cengiz Aytmatov’u karşılaştırarak her ikisinin de baskıcı bir ortamda yaşadığını, her ikisinin de yabancı dilde eser yazmak zorunda kaldığını ve yine her ikisinin de dünyaca ünlü yazar olduğunu belirtti.

Son konuşmacı olarak kürsüye çıkan Azerbaycan Yazarlar Birliği Güney Azerbaycan Şubesi Başkanı Sayman Aruz, Behrengi’nin de Nesimi gibi hümanist bir yazar olduğunu, hümanizmin Türk edebiyatında önemli yere sahip olduğunu belirterek, Behrengi’nin yalnız eserlerini okumanın yeterli olmadığına, Behrengileşmek gerektiğine vurgu yaptı.

Panelin sonunda TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı tarafından konuşmacılara ve sanatçılara plaket verildi. Panelin çeşitli bölümlerinde Ses Sanatçısı Ramin Marağalı ile ekibi ve Hazar Azerbaycan Halk Dansları Derneği’nin sanatçıları Azerbaycan müziği ve dansından örnekler sundular. Panelin moderatörlüğü ve sunuculuğunu, bu toplantının düzenlenmesinde büyük emeği geçen Barış Cavid yaptı.